Ngày 26/4/2024, tại Đà Nẵng, Sở Công thương thành phố Đà Nẵng đã tổ chức “Hội thảo tham vấn ý kiến về lộ trình và Kế hoạch thực hiện các hoạt động truyền thông giảm nhựa (túi ni lông) dùng một lần tại các siêu thị, trung tâm thương mại”. Tại Hội thảo, Ông Nguyễn Văn Trừ – Phó Giám đốc Sở Công thương thành phố Đà Nẵng cho biết: Ngày 20/8/2020, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 33 về giảm thiểu rác thải nhựa, lộ trình đến năm 2025, các cửa hàng, chợ, siêu thị cả nước không sử dụng đồ nhựa một lần.
Dự án “Giảm thiểu rác thải nhựa đại dương tại Việt Nam” đã thực hiện nghiên cứu khảo sát thực tế tại một số siêu thị, trung tâm thương mại tại Đà Nẵng và Phú Yên nhằm xây dựng lộ trình kế hoạch thực hiện giảm thiểu và hướng đến không dùng túi ni-lông sử dụng một lần. Hội nghị hôm nay, tôi mong rằng đại diện các đơn vị, trung tâm thương mại, chợ, siêu thị cũng có những ý kiến đề xuất đóng góp trong lộ trình của các chuyên gia để cùng nhau thực hiện hiệu quả”.
Hội thảo tập trung vào các nội dung như: Giới thiệu về Dự án “Giảm thiểu rác thải nhựa đại dương tại Việt Nam”; Những nỗ lực và kết quả về giảm thiểu nhựa dùng một lần của ngành bán lẻ tại Việt Nam trong chuỗi hoạt động với Liên minh các siêu thị giảm túi ni lông; Khung chính sách, pháp luật về quản lý chất thải nhựa tại Việt Nam – Một số bài học kinh nghiệm trên thế giới; Hiện trạng sử dụng túi ni lông ở siêu thị, trung tâm thương mại tại Đà Nẵng và Phú Yên; Lộ trình giảm túi ni lông tại các siêu thị và trung tâm thương mại tại Đà Nẵng và Phú Yên; Đề xuất kế hoạch truyền thông Chương trình giảm túi ni lông tại siêu thị và trung tâm thương mại.
Theo đó, qua khảo sát sử dụng túi ni lông tại 10 đơn vị ở Đà Nẵng và Phú Yên, với 120 khách hàng, cho thấy, mỗi ngày Đà Nẵng có khoảng 5.000-8.000 khách hàng đến siêu thị mua sắm; Phú Yên có khoảng 2000-4000 khách. Tùy vào quy mô của siêu thị mà trung bình số lượng túi ni lông sẽ sử dụng từ 2kg/ngày – khoảng 100kg/ngày. Giá túi ni lông từ 30-40 nghìn đồng/kg; đây là lý do túi vẫn còn được sử dụng do giá thành còn rẻ, siêu thị sẵn sàng chi ra để làm hài lòng khách hàng. Tất cả các đơn vị khảo sát đều sử dụng túi ni-lông được chứng nhận là thân thiện môi trường, làm khách hàng và siêu thị “yên tâm” khi sử dụng. Trung bình mỗi khách hàng mua sắm tại siêu thị phát miễn phí từ 2,48 đến 2,92 túi/lần/khách; tỷ lệ khách hàng tái sử dụng túi đạt 78,2% nhưng hầu hết được sử dụng cho đựng rác thải sinh hoạt.
Từ khảo sát khách hàng cho thấy: Sự tiện lợi của túi ni lông dùng một lần đã ăn sâu vào nếp sống và không thể thiếu của mỗi người dân; Thói quen này được thúc đẩy bởi việc cấp túi ni-lông miễn phí của siêu thị; Hầu hết khách hàng đều hiểu biết về tác hại của túi ni-lông ở mức độ khác nhau…
Còn đối với nhân viên siêu thị, các nhân viên đã có sự quan tâm và nhận thức cơ bản về túi ni lông; mới có 13,9% nhân viên thường xuyên nhắc nhở khách hàng về sử dụng túi ni-lông dùng nhiều lần, còn lại 86,1% chưa quan tâm; các siêu thị đều đã có chiến dịch tuyên truyền giảm thiểu sử dụng túi ni lông…
Các đơn vị đã đưa ra lộ trình và kế hoạch thực hiện các hoạt động truyền thông giảm nhựa tại Đà Nẵng và Phú Yên. Lộ trình nhằm đạt 3 mục tiêu: Thực hiện kế hoạch hành động giảm sử dụng túi ni lông tại siêu thị và trung tâm thương mại; giảm thiểu tác động tiêu cực đến các nhà bán lẻ; giảm thiểu tác động tiêu cực đến người tiêu dùng. Theo đó, có ba giai đoạn triển khai. Từ 2024-2025: giai đoạn hạn chế: tự nguyện giảm túi ni-lông ở 2 đối tượng là người tiêu dùng và siêu thị. Từ 2025-2026: đồng loạt thực hiện tính phí, nhằm mục đích thay đổi hành vi, người tiêu dùng phải trả phí túi đựng hàng của mình. Giai đoạn 2026-2030: sẽ thực hiện không bán và cung cấp túi ni-lông sử dụng một lần.
Ông Nguyễn Thành Huy, đại diện WWF-Vietnam, chia sẻ: Chúng tôi muốn lắng nghe ý kiến và cam kết của chính các đơn vị, địa phương, các siêu thị, trung tâm thương mại để làm động lực thực hiện và xây dựng mô hình thí điểm hiệu quả, cũng như nhân rộng trong thời gian tới. Sau khi hoàn thành kế hoạch, các hoạt động sẽ được thực hiện ở Đà Nẵng và Phú Yên.