(TNMT) Trong khuôn khổ của Dự Án “Giảm thiểu rác thải nhựa đại dương tại Việt Nam”, trong thời gian qua, trên địa bàn huyện A Lưới – tỉnh Thừa Thiên Huế đã đẩy mạnh triển khai thực hiện các chương trình tập huấn tại cơ sở. Cùng với đó là các hoạt động tình nguyện bảo vệ môi trường với các công trình, phần việc được triển khai cụ thể đi vào thực tiễn, có tính hiệu quả, tạo dấu ấn tốt đẹp và sự lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng về nâng cao ý thức gìn giữ vệ sinh chung, góp phần xây dựng nếp sống văn hóa, môi trường xanh – sạch – đẹp trên địa bàn huyện.
Các cấp đồng loạt triển khai các mô hình bảo vệ môi trường tại cơ sở
Triển khai thực hiện “Ngày chủ nhật xanh”, từ năm 2021, huyện đã đồng loạt tổ chức ra quân, triển khai các hoạt động cụ thể từ huyện đến các thôn, tổ dân phố, cơ quan, đơn vị. Cụ thể, huyện đã phát động 1.435 lần ra quân (trong đó, ra quân đồng loạt cấp huyện là 08 lần, ra quân đồng loạt cấp xã và toàn ngành Giáo dục và Công đoàn: 283 lần).
UBND huyện A Lưới phối hợp với Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên WWF tại Việt Nam (WWF-Việt Nam) tổ chức khóa tập huấn “Nâng cao kiến thức về môi trường và rác thải nhựa”
Cùng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, chương trình hành động đã thu hút 38.597 lượt Nhân dân, cán bộ, đảng viên, đoàn viên, học sinh tham gia (trong đó, khối xã, thị trấn là 23.997 lượt người; ngành Giáo dục 4.600 lượt người và Công đoàn trực thuộc 10.000 lượt người); thu gom hàng trăm tấn rác thải đến điểm tập kết rác; trồng 2.275 cây Mai, Đào và 3.314 cây xanh các loại; lắp đặt điện chiếu sáng 1 Khối Tiểu học tổ chức Diễn đàn “Em và môi trường”.
Tại trường THPT A Lưới đã tổ chức đã tổ chức hội thi clip ngày chủ nhật xanh cho các chi đoàn của toàn trường bằng việc để các lớp đảm nhận các công trình phần việc và xây dựng việc làm cụ thể sau đó quay clip lại để tính lượt bình chọn và điểm từ Ban Tổ chức: Kết quả có 26 clip được các chi đoàn quay và đưa lên trên mạng xã hội đã tạo hiệu ứng mạnh mẽ về Ngày Chủ nhật xanh. Bên cạnh đó, 3 đoàn trường THPT cũng đã tiếp tục duy trì câu lạc bộ “Em yêu môi trường”; “Em yêu khoa học”…
Triển khai “Ngày chủ nhật xanh” – Đoàn TN tình nguyện và người dân cùng tham gia dọn dẹp rác thải trên địa bàn huyện A Lưới
Dưới sự lãnh chỉ đạo của UBND huyện, Ban chỉ đạo Đề án huyện, sự đồng lòng thực hiện của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp Nhân dân, Đề án Ngày Chủ nhật xanh do UBND tỉnh phát động đã dần đi vào nếp sinh hoạt hằng ngày của người dân, từ khu vực nông thôn đến khu vực đô thị; từ trong các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, lực lượng vũ trang đến các trường học, đã hình thành được thói quen và nếp sống nâng cao ý thức bảo vệ môi trường. Các thôn, bản đã tích cực huy động người dân thực hiện việc trồng cây xanh, trồng các tuyến đường hoa; phát quang, dọn dẹp vệ sinh, thu gom rác thải tại các đường làng, ngõ xóm, các điểm du lịch cộng đồng (A Nôr, A Lin, Par Le, làng A Ka – A Roàng) thu gom rác tại các con sông, suối, lòng hồ thủy điện, khơi thông cống rãnh; lắp đặt đèn điện ở các tuyến đường nông thông, đã góp phần tạo nên những tuyến đường sáng, xanh, sạch đẹp.
Nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi đối với rác nhựa
Thời gian qua, chính quyền huyện A Lưới đã tích cực phối hợp với Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên WWF tại Việt Nam (WWF-Việt Nam) tổ chức khóa tập huấn “Nâng cao kiến thức về môi trường và rác thải nhựa”. Khóa tập huấn với sự tham gia của đông đảo đội ngũ công chức, viên chức các phòng ban, đơn vị huyện, cán bộ phụ trách môi trường các xã, thị trấn và giáo viên của 29 trường (Tiểu học, Trung học cơ sở, Trung học phổ thông) của huyện A Lưới.
Đội tình nguyện tặng giỏ đi chợ cho người dân
Thông qua các khóa tập huấn, học viên được phổ biến, nâng cao kiến thức về công tác bảo vệ môi trường, các vấn đề ô nhiễm môi trường hiện nay, đặc biệt là rác thải nhựa; các kỹ năng xây dựng, triển khai và theo dõi hiệu quả của các hoạt động giáo dục học sinh về môi trường và rác thải nhựa; Kỹ năng lập kế hoạch, xây dựng chương trình giảng dạy về chủ đề giảm thiểu ô nhiễm rác nhựa tại trường học; Khuyến khích các giáo viên chủ động thực hiện các hoạt động giảng dạy về ô nhiễm rác nhựa tại nhà trường học. Ngoài ra, các học viên còn được tham quan khu tập kết và xử lý rác thải sinh hoạt và quan sát được thực trạng của việc thu gom, tập kết và xử lý rác thải nhựa và rác thải sinh hoạt nói chung tại đại phương.
Đồng thời, các học viên sẽ được nâng cao năng lực giám sát, đánh giá vệ sinh môi trường, có kiến thức, kinh nghiệm truyền thông hiệu quả về rác thải nhựa tới cộng đồng; kêu gọi cộng đồng cùng nhau thay đổi hành vi, thói quen sử dụng sản phẩm nhựa một lần, túi nylon khó phân hủy, góp phần giảm thiểu tác nhân gây ô nhiễm môi trường, bảo vệ sức khỏe con người và hệ sinh thái. Đối với hệ thống trường học, các giáo viên có thể xây dựng kế hoạch hành động cho trường học của mình về giảm rác thải nhựa tại trường học, đồng thời khuyến khích học sinh tham gia vào các hoạt động ngoại khóa nhằm giảm thiểu rác thải nhựa nói riêng và rác thải nói chung tại trường học, từ đó nâng cao nhận thức hướng tới lối sống văn minh, thân thiện với môi trường của thế hệ trẻ – những mầm xanh tương lai của đất nước.
Trong năm 2022, Ban Thường vụ Huyện Đoàn A Lưới phối hợp tổ chức WWF-Việt Nam thực hiện thí điểm mô hình “Chợ giảm sử dụng túi ni lông và đồ nhựa dùng một lần”. Mô hình được triển khai tại hai chợ là Chợ Bốt Đỏ và Chợ A Lưới. Trong hơn 6 tháng triển khai, bà con tiểu thương và người dân tại hai chợ được cấp phát sử dụng miễn phí túi giấy thân thiện với môi trường, hỗ trợ giỏ đi chợ cho những người đi chợ có thái độ tích cực. Thông qua đó, bước đầu mô hình đã góp phần thay đổi nhận thức, hành vi của tiểu thương, người mua hàng tại các chợ trên địa bàn huyện. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền sâu rộng, nâng cao nhận thức của cán bộ đoàn, Đoàn viên TN và nhân dân trên địa bàn huyện về công tác bảo vệ môi trường, xử lý rác thải sinh hoạt khoa học, hiệu quả. Từ đó dần thay đổi thói quen sử dụng rác thải nhựa, túi ni lông chuyển sang sử dụng các sản phẩm thân thiện môi trường dễ phân hủy để góp phần bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe con người.
Bên cạnh đó, Huyện đoàn đã khảo sát lập danh sách 25 hộ tiểu thương tại chợ A Lưới cam kết tình nguyện thực hiện mô hình Quầy hàng xanh, gắn bảng Quầy hàng xanh, hỗ trợ gần 500 túi giấy cho 25 hộ tiểu thương này. Ngoài ra, Huyện đoàn đã phối hợp với tổ chức WWF – Việt Nam thiết kế, lắp đặt 02 Pano truyền thông tại chợ Bốt đỏ và chợ A Lưới, xây dựng hai tủ di động nhận và cung cấp túi ni lông sạch miễn phí cho người đi chợ đặt tại chợ A Lưới và chợ Bốt Đỏ, đồng thời lắp đặt thêm camera theo dõi hoạt động của tủ ni lông để kịp thời rút kinh nghiệm, điều chỉnh hoạt động cho phù hợp và bảo vệ tủ khỏi bị phá hoại.
Theo anh Trần Toàn – Bí thư Huyện đoàn A Lưới, sau gần 3 tháng đi vào hoạt động đối với tủ tại chợ Bốt Đỏ và 1 tháng đối với tủ tại chợ A Lưới đã cho thấy tính hiệu quả rất rõ rệt của mô hình này. Trước hết là sự hưởng ứng của của các hộ dân, đoàn viên thanh niên, học sinh trong việc làm sạch các túi ni-lon dư thừa tại nhà đem hỗ trợ cho các Chi đoàn, liên đội để các Chi đoàn, Liên đội đem đến ủng hộ tủ. Theo thống kê đã có hơn 420 ĐVTN, học sinh, người dân có đóng góp vào túi ni-lon sạch dư thừa tại nhà cho tủ và có khoảng 03-04kg túi ni-lon đã được tái chế thông qua hai tủ này; tất cả các túi ni-lon được đặt tại hai tủ đều nhanh chóng được người đi chợ, các hộ tiểu thương kinh doanh nhỏ lẻ, bán thời gian sử dụng hết; thông qua việc theo dõi qua camera, ý thức bảo vệ tủ của người dân cũng như tiểu thương, người đi chợ rất tốt, chưa có hành động phá hoại nào gây ảnh hưởng đến tủ.
Trong thời gian tới, Ban Thường vụ Huyện đoàn A Lưới sẽ tiếp tục triển khai đồng loạt mô hình “Chợ giảm sử dụng túi ni lông” trên toàn huyện. Đồng thời, lực lượng đoàn viên thanh niên sẽ gương mẫu trong việc hạn chế, tái sử dụng các sản phẩm nhựa và thực hiện phân loại rác tại nguồn. Huyện đoàn cũng bày tỏ sự tin tưởng, với sự tích cực, kiên trì và sáng tạo, đoàn viên, thanh niên A Lưới sẽ trở thành những “đại sứ xanh”, góp phần vì một Thừa Thiên Huế xanh, sạch, sáng.