Bạn có biết, mỗi năm đại dương phải ôm lấy khoảng 14 triệu tấn rác thải nhựa, kéo theo đó ít nhất 2.144 loài phải sống trong môi trường ô nhiễm nhựa nghiêm trọng (WWF, 2022) Và còn rất nhiều con số khác khiến chúng ta phải giật mình về mức độ nghiêm trọng của ô nhiễm nhựa cũng như ảnh hưởng trực tiếp của nó đến cuộc sống của mỗi người.
Ảnh: Ô nhiễm Rác thải nhựa là một thách thức môi trường được quan tâm
Nhìn vào những con số này, bạn thấy điều gì?
150 triệu tấn là số lượng rác thải nhựa đang tồn tại trong các đại dương trên Trái đất. Đây là số liệu thống kê từ một phân tích của The Pew Charity Trusts và SYSTEMIQ. Con số đó sẽ là 9,1 tỉ tấn nếu tính cả lượng rác thải nhựa tích tụ trên toàn cầu (bao gồm các môi trường đất, nước,…). Nhìn một cách chi tiết hơn, theo một nghiên cứu được công bố của Cơ quan nghiên cứu khoa học Úc (CSIRO), đại dương đang phải “gồng gánh” ít nhất khoảng 14 triệu tấn vi nhựa nằm rải rác dưới lòng biển sâu.
Nhưng sự thật đáng buồn hơn là những con số sẽ không dừng lại ở đó mà có nguy cơ tăng gấp 30 lần trong vòng 20 năm tới nếu như chính phủ các nước và các doanh nghiệp trên toàn thế giới không có những hành động cụ thể, quyết liệt nhằm giảm mạnh lượng nhựa được sản xuất. Bởi, lượng nhựa sản xuất hằng năm dự báo sẽ lên tới 700 triệu tấn năm 2040. Câu hỏi đặt ra: lượng nhựa khổng lồ ấy sẽ đi về đâu?
Ảnh: Rác nhựa bị vứt bừa bãi ngay bờ đê phá Tam Giang, Thừa Thiên Huế, 2020
Việt Nam thuộc nhóm các quốc gia có số lượng rác thải nhựa đổ ra biển lớn nhất trên thế giới!
Theo báo cáo năm 2017 của Ocean Conservancy, Việt Nam thuộc nhóm các quốc gia dẫn đầu thế giới về lượng rác thải nhựa bị xả ra môi trường biển. Theo số liệu của Wall Street Journal, mỗi năm, nước ta thải ra môi trường khoảng 1,8 triệu tấn rác nhựa chưa qua xử lý, trong đó lượng rác thải nhựa bị vứt bỏ và kẹt lại ở các đại dương là 0,73 triệu tấn. Tuy nhiên, đây chỉ là những con số được ghi lại từ kết quả đánh giá riêng trong năm 2010. Điều đó có nghĩa lượng rác thải nhựa thực tế hiện đang tồn tại trong các đại dương còn lớn hơn gấp nhiều lần.
Nếu chúng ta cho rằng nếu mỗi ngày, mỗi người chỉ vứt bỏ khoảng 2 đến 3 món rác thải nhựa sẽ không làm ảnh hưởng quá nhiều đến môi trường thì đã đến lúc chúng ta cần phải nhìn nhận, xem xét lại mức độ nghiêm trọng của vấn đề. Bởi 2500 tấn là số lượng rác thải nhựa bị xả ra môi trường MỖI NGÀY tại Việt Nam! Một con số đáng phải trăn trở!
Đợi đến lúc nào để thay đổi?
Nếu như suy nghĩ của mỗi người về vấn đề ô nhiễm rác thải nhựa là “vấn đề chung, một mình tôi không thể giải quyết gì được” hay “Tôi thấy vấn đề này không ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của mình” thì xin hãy nhớ rằng: ô nhiễm rác thải nhựa sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự tồn tại của con cháu và thế hệ sau của chúng ta.
“Theo kịch bản xấu nhất mà tổ chức bảo tồn Ocean Conservancy và công ty tư vấn McKinsey dự báo, tới năm 2025 trên các đại dương khắp thế giới cứ có 3 tấn cá thì sẽ có 1 tấn rác thải nhựa.”
Ảnh: Tình trạng bãi rác quá tải tại xã Cửa Cạn, Phú Quốc, Tháng 7 năm 2019
Rác thải nhựa ở đại dương: 1,5 triệu động vật trên đại dương chết vì ngộ độc chất thải nhựa mỗi năm! Rác thải nhựa bị vùi trong đất: xói mòn đất, đất không giữ được nước, mất chất dinh dưỡng, trồng trọt suy giảm. Hậu quả là trong tương lai, nguồn thực phẩm sẽ cực kỳ khan hiếm!
Không chỉ khan hiếm, mà lượng thức ăn chúng ta nạp vào cơ thể sẽ còn “độc hại”. Bởi quá trình phân hủy nhựa sẽ sinh ra các hạt vi nhựa và chúng sẽ xâm nhập vào chuỗi thức ăn, kết tụ ở con người. Đó là lý do ngày nay, nhiều căn bệnh nguy hiểm lại trở nên cực kỳ phổ biến và trẻ hóa.
Liệu rằng, những lý do trên có đủ thuyết phục để chúng ta phải tự nhìn nhận lại, đặt lên bàn cân giữa sự “nhanh-gọn-lẹ” khi sử dụng và vứt bỏ đồ nhựa một lần ở hiện tại với viễn cảnh tương lai gần khi cuộc sống của chính bản thân và thế hệ sau của bạn bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm rác thải nhựa? Đến khi nào chúng ta mới thực sự nghiêm túc thay đổi hành vi của bản thân?